“კონვენცია” ნიშნავს სახელმწიფოთა შორის რაიმე სპეციალურ საკითხზე დადებულ ხელშეკრულებას და ხელმომწერი მხარეები ხდებიან ვალდებულები შეასრულონ კონვენციით დადგენილი წესები და ვალდებულებები. არსებობს ძალიან ბევრი საზღვაო კონვენციები, რომელთა შესახებ ინფორმაცია შეგიძლიათ იხილოთ შემდეგ ბმულზე, ხოლო რამდენიმე კონვენცია წარმოგვიდგება, როგორც “Key Conventions”, რომელიც პრაქტიკულად ეხება საზღვაო სფეროში ჩართულ ყველა მონაწილეს და ესენია:
International Convention for the Safety of Life at Sea (SOLAS, 1974, as amended) – ზღვაში სიცოცხლის უსაფრთხოების საერთაშორისო კონვენცია (SOLAS, 1974, შესწორებული).
SOLAS კონვენცია თავისი თანმიმდევრული ფორმებით განიხილება, როგორც ყველაზე მნიშვნელოვანი საერთაშორისო ხელშეკრულება გემების უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით.
SOLAS კონვენციის მთავარი მიზანია განსაზღვროს გემების მშენებლობის, აღჭურვილობისა და ექსპლუატაციის მინიმალური სტანდარტები, რომლებიც შეესაბამება მათ უსაფრთხოებას.
კონვენცია მოიცავს მუხლებს, რომლებიც ასახავს ზოგად ვალდებულებებს, შესწორების პროცედურას და ა.შ. დაყოფილია 14 თავად.
- Chapter I – General Provisions – ზოგადი დებულებები.
- Chapter II-1 – Construction – Subdivision and stability, machinery and electrical installations – მშენებლობა – ქვედანაყოფი და მდგრადობა, მანქანა და ელექტრო დანადგარები.
- Chapter II-2 – Fire protection, fire detection and fire extinction – ხანძარსაწინააღმდეგო დაცვა, ხანძრის გამოვლენა და ხანძრის ჩაქრობა.
- Chapter III – Life-saving appliances and arrangements – სამაშველო ხელსაწყოები და მოწყობილობები.
- Chapter IV – Radiocommunications – რადიოკავშირი.
- Chapter V – Safety of navigation – ნავიგაციის უსაფრთხოება.
- Chapter VI – Carriage of Cargoes – ტვირთის გადაზიდვა.
- Chapter VII – Carriage of dangerous goods – სახიფათო ტვირთის გადაზიდვა.
- Chapter VIII – Nuclear ships – ბირთვული გემები.
- Chapter IX – Management for the Safe Operation of Ships – გემების უსაფრთხო ექსპლუატაციის მენეჯმენტი.
- Chapter X – Safety measures for high-speed craft – უსაფრთხოების ზომები მაღალსიჩქარიანი გემებისთვის.
- Chapter XI-1 – Special measures to enhance maritime safety – სპეციალური ღონისძიებები საზღვაო უსაფრთხოების გასაძლიერებლად.
- Chapter XI-2 – Special measures to enhance maritime security – სპეციალური ზომები საზღვაო უსაფრთხოების გაძლიერების მიზნით.
- Chapter XII – Additional safety measures for bulk carriers – უსაფრთხოების დამატებითი ზომები ნაყარი გადამზიდავებისთვის.
- Chapter XIII – Verification of compliance – შესაბამისობის შემოწმება.
- Chapter XIV – Safety measures for ships operating in polar waters – უსაფრთხოების ზომები პოლარულ წყლებში მომუშავე გემებისთვის.
დეტალური ინფორმაციისთვის ეწვიეთ ბმულს – https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/International-Convention-for-the-Safety-of-Life-at-Sea-(SOLAS),-1974.aspx
გემების მიერ დაბინძურების თავიდან აცილების საერთაშორისო კონვენცია (MARPOL) არის მთავარი საერთაშორისო კონვენცია, რომელიც მოიცავს გემების მიერ საზღვაო გარემოს დაბინძურების პრევენციას ოპერატიული ან შემთხვევითი მიზეზების გამო. MARPOL კონვენცია მიღებულ იქნა 1973 წლის 2 ნოემბერს IMO-ში.
MARPOL-ის დანართები (ანექსები):
- Annex I Regulations for the Prevention of Pollution by Oil (entered into force 2 October 1983) – დანართი I დებულება ნავთობით დაბინძურების პრევენციის შესახებ (ამოქმედდა 1983 წლის 2 ოქტომბერს).
- Annex II Regulations for the Control of Pollution by Noxious Liquid Substances in Bulk (entered into force 2 October 1983) – დანართი II რეგულაციები მავნე თხევადი ნივთიერებებით დაბინძურების კონტროლის შესახებ (ამოქმედდა 1983 წლის 2 ოქტომბერს).
- Annex III Prevention of Pollution by Harmful Substances Carried by Sea in Packaged Form (entered into force 1 July 1992) – დანართი III ზღვით გადატანილი მავნე ნივთიერებებით დაბინძურების პრევენცია შეფუთული ფორმით (ამოქმედდა 1992 წლის 1 ივლისს).
- Annex IV Prevention of Pollution by Sewage from Ships (entered into force 27 September 2003) – დანართი IV გემების საკანალიზაციო მილების მიერ დაბინძურების პრევენცია (ამოქმედდა 2003 წლის 27 სექტემბერს).
- Annex V Prevention of Pollution by Garbage from Ships (entered into force 31 December 1988) – დანართი V გემებიდან ნაგვით დაბინძურების პრევენცია (ამოქმედდა 1988 წლის 31 დეკემბერს).
- Annex VI Prevention of Air Pollution from Ships (entered into force 19 May 2005) – დანართი VI გემებისგან ჰაერის დაბინძურების პრევენცია (ამოქმედდა 2005 წლის 19 მაისს).
დეტალური ინფორმაციისთვის ეწვიეთ ბმულს – https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/International-Convention-for-the-Prevention-of-Pollution-from-Ships-(MARPOL).aspx
საერთაშორისო კონვენცია მეზღვაურთა მომზადების, სერტიფიცირებისა და ვახტის გაწევის სტანდარტების შესახებ (STCW). 1978 წლის STCW კონვენცია იყო პირველი, რომელმაც დაადგინა ძირითადი მოთხოვნები მეზღვაურების წვრთნის, სერტიფიცირებისა და ვახტის გაწევის შესახებ საერთაშორისო დონეზე.
STCW-ის კონვენციის თავები:
Chapter I: General provisions – ზოგადი დებულებები.
Chapter II: Master and deck department –კაპიტანი და საგემბანე განყოფილება
Chapter III: Engine department – სამანქანე განყოფილება.
Chapter IV: Radiocommunication and radio personnel – რადიოკავშირი და რადიოპერსონალი.
Chapter V: Special training requirements for personnel on certain types of ships -პერსონალის მიმართ სპეციალური წვრთნების მოთხოვნები კონკრეტული ტიპის გემებზე
Chapter VI: Emergency, occupational safety, medical care and survival functions – გადაუდებელი, შრომის უსაფრთხოების, სამედიცინო დახმარებისა და გადარჩენის ფუნქციები.
Chapter VII: Alternative certification – ალტერნატიული სერტიფიცირება.
Chapter VIII: Watchkeeping –ვახტის გაწევა
დეტალური ინფორმაციისთვის ეწვიეთ ბმულს – https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/International-Convention-on-Standards-of-Training,-Certification-and-Watchkeeping-for-Seafarers-(STCW).aspx
კონვენცია ზღვაზე შეჯახების თავიდან აცილების საერთაშორისო რეგულაციების შესახებ, მიღებული იქნა 1972 წელს (COLREG). კონვენცია შემუშავებული იყო 1960 წლის შეჯახების წესების განახლებისა და ჩანაცვლებისთვის, რომლებიც მიღებულ იქნა 1960 წლის SOLAS-ის კონვენციის პარალელურად.
კოვენცია მოიცავს 41 წესსა და 4 მნიშვნელოვან ანექსს, რომელთაგან ყველა წესი მნიშვნელოვანი და ფასდაუდებელია, თუმცა უნდა გავითვალისწინოთ, რომ მე-2 წესი Responsibility / პასუხისმგებლობა, არის ერთადერთი წესი, რომელიც იძლევა ყველა წესის დარღვევის უფლებას გემის შეჯახების თავიდან აცილებისთვის. დეტალური ინფორმაციისთვის ეწვიეთ ბმულს – https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/COLREG.aspx
საერთაშორისო საზღვაო მოძრაობის ხელშეწყობის კონვენცია (FAL). კონვენციის მთავარი მიზნებია: საზღვაო მიმოსვლის არასაჭირო შეფერხებების თავიდან აცილება, მთავრობებს შორის თანამშრომლობის ხელშეწყობა, ფორმალობებსა და სხვა პროცედურებში ერთგვაროვნების უმაღლესი პრაქტიკული ხარისხის უზრუნველყოფა. კერძოდ, კონვენცია ამცირებს დეკლარაციების რაოდენობას, რომელიც შეიძლება მოთხოვნილი იყოს საჯარო ხელისუფლების მიერ.
FAL კონვენცია შედგება 16 მუხლისა და ერთი დანართისაგან.
დანართის სტრუქტურა:
- Definitions and general provisions – განმარტებები და ზოგადი დებულებები;
- Arrival, stay and departure of the ship – გემის შემოსვლა, დარჩენა და გასვლა;
- Arrival and departure of persons – ადამიანების შემოსვლა და გასვლა;
- Stowaways;
- Arrival, stay and departure of cargo and other articles – ტვირთისა და სხვა პროდუქციის შემოსვლა, დარჩენა და გასვლა;
- Public health and quarantine, including sanitary measures for animals and plants – საზოგადოებრივი ჯანმრთელობა და კარანტინი, მათ შორის ცხოველებისა და მცენარეების სანიტარული ზომები;
- Miscellaneous provisions – სხვადასხვა დებულებები.
დეტალური ინფორმაციისთვის იწვიეთ ბმულს – https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/Convention-on-Facilitation-of-International-Maritime-Traffic-(FAL).aspx
LoadLine საერთაშორისო კონვენცია დატვირთვის ხაზების შესახებ მიღებული იქნა 1966 წლის 5 აპრილს, ხოლო ძალაში შევიდა 1968 წლის 21 ივლის. IMO-ს მიერ მიღებული ტვირთის ხაზების 1966 წლის კონვენციაში მიღებულია დებულებები გემების თავისუფალი დაფის განსაზღვრისთვის ქვედანაყოფებისა და დაზიანების სტაბილურობის გამოთვლების მიხედვით. კონვენცია მოიცავს 3 ანექსს (დანართს).
დანართი I დაყოფილია ოთხ თავად:
თავი I – ზოგადი;
თავი II – Conditions of assignment of freeboard;
თავი III – freeboard;
თავი IV – Special requirements for ships assigned timber freeboards;
Annex II covers Zones, areas and seasonal periods – დანართი II მოიცავს ზონებს, ტერიტორიებს და სეზონურ პერიოდებს;
Annex III contains certificates, including the International Load Line Certificate – დანართი III მოიცავს სერთიფიკატებს, მათ შორის საერთაშორისო დატვირთვის ხაზის სერტიფიკატს.
დეტალური ინფორმაციისთვის ეწვიეთ ბმულს – https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/International-Convention-on-Load-Lines.aspx
საერთაშორისო კონვენცია საზღვაო საძიებო და სამაშველო პროცედურების (SAR) შესახებ, მიღებული იქნა 1979 წლის 27 აპრილს, ხოლო ძალაში შევიდა 1985 წლის 22 ივნის. 1979 წლის კონვენცია, რომელიც მიღებულ იქნა ჰამბურგის კონფერენციაზე, მიზნად ისახავდა საერთაშორისო SAR გეგმის შემუშავებას, ამგვარად, სადაც არ უნდა მოხდეს უბედური შემთხვევა, ზღვაში გასაჭირში მყოფი ადამიანების გადარჩენა კოორდინირებული იქნება SAR ორგანიზაციისა და იმ ორგანიზაციების მიერ, რომლებიც თანამშრომლობენ SAR-თან. განახლებული დანართი მოიცავს ხუთ თავს:
- Chapter 1 – Terms and Definitions – თავი 1 – ტერმინები და განმარტებები.
- Chapter 2 – Organization and Co-ordination – თავი 2 – ორგანიზება და კოორდინაცია.
- Chapter 3 – Co-operation between States – თავი 3 – თანამშრომლობა სახელმწიფოებს შორის
- Chapter 4 – Operating Procedures – თავი 4 – საოპერაციო პროცედურები
- Chapter 5 – Ship reporting systems – თავი 5 – გემის ანგარიშგების სისტემები.
დეტალური ინფორმაციისთვის ეწვიეთ ბმულს – https://www.imo.org/en/About/Conventions/Pages/International-Convention-on-Maritime-Search-and-Rescue-(SAR).aspx